Maatschappelijke organisaties verlengstuk van de overheid?

Maatschappelijke organisaties krijgen subsidie van de overheid. Die subsidie wordt ook gebruikt om dingen te doen die de overheid graag wil. Zijn maatschappelijke organisaties daardoor deels niet gewoon een verlengstuk van de overheid geworden?

Of je nu jongerenwerk of ouderenwerk neemt, het maakt niet uit. Als gemeenteraad hebben wij beleid vastgesteld. Bijvoorbeeld dat ouderen niet mogen vereenzamen. De maatschappij heeft ervoor gekozen dat de gemeente dit moet regelen. De gemeente kan dat zelf niet uitvoeren, want daar hebben ze de mensen niet voor. Gelukkig hebben we in Oegstgeest Radius Welzijn. Radius krijgt van de gemeente Oegstgeest geld om het ouderenbeleid uit te voeren. Op zich is dat prima, dat is marktwerking. Als gemeente willen we wat en de markt voorziet daarin.

Toch voelt het voor mij niet lekker. Het voelt voor mij te afhankelijk. Het geeft mij het gevoel: zonder gemeente, geen Radius. Hetzelfde geldt voor de bibliotheek. In Leiderdorp heb ik ik het meegemaakt met de muziekschool. De gemeente wilde dat niet meer subsidiëren. Gevolg, geen muziekschool meer in Leiderdorp.

Daarmee zijn maatschappelijke organisaties een verlengstuk geworden van de overheid.

Maar hoe komt dat nu? Daar hebben we volgens mij met het kip en ei verhaal te maken. Wat was er eerst? De behoefte van politici om overal over te gaan en het dus collectief te regelen, of de maatschappij die het niet langer zelf meer wil regelen en het dus bij de politiek c.q. de overheid neerlegt.
Ik ga voor het laatste, hoewel het eerste tegenwoordig ook steeds belangrijker wordt. Vroeger regelden verschillende groepen dingen zelf. Met andere woorden de verzuiling. Door de ontzuiling en individualisering van de samenleving na, pak 'em beet 1950, moesten dingen op een andere manier georganiseerd worden. De behoefte bleef namelijk. Gevolg. Eerst deed de overheid het zelf en vervolgens moest de markt het gaan doen. Daarbij bleef de vraag om meer te doen groeien. Die vraag kwam grotendeels via politici naar de overheid/markt toe. En de kosten? Die waren voor de overheid (met hier en daar een eigen bijdrage) en dus voor de belastingbetaler. En omdat de overheid het nooit goed doet moeten er nieuwe/extra dingen verzonnen worden die meer geld kosten.


Dit is natuurlijk allemaal een beetje kort door de bocht, maar in de kern volgens mij wel de situatie waar we nu in zitten. De vraag is of het slecht is? Op zich niet, we hebben een ongekende luxe en ongekende sociale voorzieningen. Nou sociaal.... Door het marktprincipe is alles gerelateerd geraakt aan geld en dat geld komt vooral vanuit de overheid. Zou de samenleving het ook goedkoper zelf kunnen regelen, zonder alle regels en zonder overheidsbemoeienis? Durft de samenleving die verantwoordelijkheid wel aan? Durven politici te zeggen: Sorry, maar wij gaan niets regelen tegen vereenzaming, organiseert u maar zelf een thee-kransje. Dat klinkt wel weer als terug naar de jaren '50, maar ook toen hadden we een netwerksamenleving. Alleen dan anders als tegenwoordig.

Als dit lukt kunnen belastingen omlaag en hebben mensen zelf het geld, en daarmee ook de mogelijkheden om het zelf te regelen. Het mooie is dan ook dat Radius gewoon kan blijven bestaan, alleen op een andere manier aan geld moet komen en aan u kan vragen om even bij uw buurvrouw op de koffie te gaan. Dat koekje kan dan toch prima uit de eigen trommel komen?

Goede-doelen-dag

Het was goede-doelen-dag vandaag in Oegstgeest. Rond een uurtje of zes stond Milieudefensie op de stoep en net was Jantje Beton op stoep (als klein meisje met haar moeder). Van de eerste ben ik geen donateur geworden. Jantje heeft een paar euro gekregen.

De jongen die bij mij aan de deur kwam stak, zoals het hoort, een enthousiast en gloedvol verhaal af. Het gevaar van megastallen en wat voor vreselijke dingen Shell doet in Nigeria. Interessant, maar de actie was voor een betere en groenere buurt. Wat? Oh ja, als je de dingen ver weg oplost wordt je eigen buurt groener. Of toch niet?

Kijk met Jantje Beton weet je dat je geld naar buurten in Nederland gaat. Buurten worden opgeknapt en beter gemaakt voor kinderen en jongeren. Daar wordt je buurt echt zichtbaar beter van en de kinderen kunnen zich beter ontwikkelen. Ze spelen, maken vriendjes en bewegen!

Begrijp me overigens niet verkeerd. Het milieu vindt ik belangrijk, want ook dat is belangrijk voor de volgende generaties. Maar wat ik jammer vindt is dat niet gekeken wordt naar andere effecten. Natuurlijk moeten we proberen megastallen te voorkomen, maar wat is het alternatief? Meer kleine stallen op het platteland, of minder welvaart. Veel van ons vlees wordt namelijk geëxporteerd naar andere landen. Daar verdienen we geld mee. Als we dat niet meer doen geeft dat problemen voor onze economie. Op mijn vraag wat het alternatief was had de student helaas geen antwoord. Wel moest hij toegeven dat ook hij niet bereid is om welvaart in te leveren. Maar zo verzekerde hij mij, het is belangrijk voor het milieu en daar deed hij het uiteindelijk voor.

Sorry, dat is voor mij te weinig om donateur te worden. Dan geef ik liever wat aan dat lieve meisje dat tegen acht uur met haar moeder langs de deuren gaat om buurten in Nederland op te knappen en beter te maken voor kinderen. Dat is pas echt direct voor je buurt en rechtstreeks.

Goede-doelen-dag in Oegstgeest. Leuk om te kiezen en na te denken waarom je geld ergens aan geeft.